قرقیزستان کجاست؟ مقصدی جذاب در آسیای میانه است که شاید کمتر کسی از آن شناخت کافی داشته باشد. اما اگر کمی با آن آشنا شوید، می‌تواند به یکی از محبوب‌ترین مقاصد برای سفرهای‌تان تبدیل شود. این کشور، در سال‌های اخیر طرفداران بسیاری پیدا کرده و حتی بسیاری از مسافران ایرانی نیز تور قرقیزستان را برای سفر و تفریح انتخاب می‌کنند.
قرقیزستان، کشوری باقی‌مانده از دوران شوروی سابق است و آثار جنگجویان آسیای مرکزی را هم در خود جای داده است. سفر به این کشور می‌تواند شروع یک ماجراجویی باشد؛ از مناظر زیبا و باورنکردنی و مسیرهای پیاده‌روی و اسب‌سواری منحصربه‌فرد گرفته تا فرهنگ اصیل و تجربه‌های متفاوت و هیجان‌انگیز.
این کشور ناشناخته، سوالات بسیاری را در ذهن مخاطب ایجاد می‌کند؛ مثلا اینکه جایگاه زنان قرقیزستان در جامعه چگونه است؟ آیا حجاب در قرقیزستان اجباری است یا نه؟ زندگی در قرقیزستان چطور است؟ و اصلا چطور می‌شود به قرقیزستان سفر کرد؟ در این مطلب، می‌خواهیم به همین سوالات جواب دهیم. اما پیش از هر چیزی، به این خواهیم پرداخت که اصلا قرقیزستان کجاست؟
فهرست
قرقیزستان کجاست؟
قرقیزستان کشوری در آسیای مرکزی است که از شمال با قزاقستان، از غرب با ازبکستان، از جنوب غربی با تاجیکستان و از شرق با چین مرز مشترک دارد. قرقیزستان کشوری کوهستانی است و طبیعتی بکر و دست‌نخورده دارد. این کشور در گذشته، سکونتگاه قوم سکا‌یی از ایران باستان بود؛ امروزه نیز، علاوه بر اقوام ترک‌تبار، فرهنگ مردم این کشور از فرهنگ ایرانی، مغولی و روسی نیز تأثیر پذیرفته است.
پایتخت قرقیزستان کجاست؟
پایتخت قرقیزستان و بزرگ‌ترین شهر این کشور، «بیشکک» است. این شهر، در دامنه کوه‌های تیان‌شان (Tian Shan) قرار گرفته و با جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی خود برای گردشگران، جذابیت بسیاری دارد. این شهر یکی از اصلی‌ترین بخش‌های سفر به قرقیزستان است؛ چرا که بسیاری از جاهای دیدنی قرقیزستان را در خود جای داده و برای گشت‌و‌گذار و تفریح گزینه ایده‌عالی است. از جاذبه‌های گردشگری بیشکک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- میدان آلا-تو (Ala-Too)
- موزه تاریخ دولتی
- بازار اوش (Osh)
- حمام ژیرگال بانیا (Zhirgal Banya)
- مسجد مرکزی
- کلیسای ارتدکس
نگاه کلی به قرقیزستان
- قرقیزستان در کدام قاره قرار دارد؟ آسیا
- زبان رسمی قرقیزستان چیست؟ قرقیزی؛ زبانی که نزدیک به زبان ازبکی، قزاقستانی، ترکمنی و ترکی است.
- جمعیت قرقیزستان: بیش از ۶.۵ میلیون نفر تا سال ۲۰۲۳ میلادی
- واحد پول قرقیزستان: صوم
- دین رسمی قرقیزستان: اسلام؛ ۸۰ درصد از مردم این کشور مسلمان هستند.
ساختار سیاسی قرقیزستان
ساختار سیاسی قرقیزستان تا سال ۲۰۱۰ میلادی، در قالب جمهوری بوده است. در آن دوران، رئیس جمهور این کشور قدرت بسیاری داشت و وظیفه انحلال و وتوی تصمیمات قانون‌گذاری بر عهده او بود. پس از آن، حکومت کشور قرقیزستان از جمهوری، به پارلمانی تغییر کرد و این کشور به‌عنوان اولین نظام دارای دموکراسی پارلمانی در آسیای میانه لقب گرفت. نخست وزیر این کشور، رئیس دولت محسوب می‌شود و اعضای کابینه نیز از سوی او معرفی می‌شوند. قوه قضاییه نیز، عالی‌ترین نهاد قضایی قرقیزستان به حساب می‌آید.
وضعیت اقتصاد قرقیزستان
قرقیزستان کشوری کوهستانی محصور در خشکی است و شاید به همین دلیل باشد که وضعیت اقتصادی این کشور در حد متوسط و رو به پایین است. با این وجود، اقتصاد قرقیزستان تا حد بسیاری به کشاورزی و استخراج مواد معدنی متکی است. پنبه، پشم و گوشت عمده‌ترین محصولات کشاورزی این کشور به شمار می‌رود که از این میان، تنها پنبه جنبه صادراتی دارد. علاوه بر آن، صادرات ذخایر معدنی نظیر طلا، جیوه و اورانیوم نیز، در اقتصاد این کشور نقش پررنگی دارد.
زندگی در قرقیزستان
در گذشته، مردم قرقیز کوچ‌نشین بودند. آنها با دام‌های خود زندگی می‌کردند و از طریق شکار و سفرهای فصل‌به‌فصل، زندگی خود را می‌گذراندند. اگر چه شیوه زندگی عشایری تقریباً در بسیاری از نقاط دنیا منسوخ شده، اما در قرقیزستان تا حدودی هنوز زنده است. همچنان بسیاری از مردم قرقیزستان، به‌صورت نیمه کوچ‌نشین زندگی می‌کنند. آنها در زمستان‌ها در روستاها ساکن می‌شوند و در ماه‌های گرم‌تر، به اطراف کوه‌ها حرکت می‌کنند تا برای چرا دام‌ها راحت‌تر باشند.
از سوی دیگر، قرقیزستان کشوری است که با فرهنگ و تاریخ غنی خود، می‌تواند به کشوری جذاب برای زندگی خارجی‌ها تبدیل شود. موقعیت جغرافیایی قرقیزستان در آسیای مرکزی نیز، به جذابیت آن افزوده است؛ به‌طوری که آب‌و‌هوای این کشور در ایام گرم سال، معتدل و در فصل‌های سرد نیز، با وزش بادهای سرد و طوفانی همراه است. طبیعت سرسبز و کوه‌های سربه‌فلک کشیده در این کشور نیز از دیگر ویژگی‌های قرقیزستان به‌شمار می‌رود.
کشور قرقیزستان، مردم بسیار مهربانی دارد که تا حد بسیاری به سنت‌های خود پایدارند. آنها آداب‌و‌رسوم خاص خود را دارند؛ به‌عنوان مثال:
- مردم قرقیزستان اغلب سعی می‌کنند در زمان احوالپرسی، به حالت نیمه‌تعظیم در آیند.
- بوسیدن دست هنگام احوالپرسی، بخش مهمی از فرهنگ مردم این کشور است. در قرقیزستان دست دادن بین مردان انجام می‌شود و بین زنان و مردان چندان رایج نیست.
- مهمان‌نوازی یکی از اجزای مهم زندگی در قرقیزستان است و مهمانان، به‌ویژه در خانواده‌های روستایی، بسیار مورد احترام هستند.
- اگر به خانه یا یورت (چادرهای عشایر آسیای میانه) مردم قرقیزستان دعوت شوید، باید کفش‌های خود را قبل از ورود درآورید.
- نان در فرهنگ قرقیزستان بسیار محترم است و هرگز نباید روی زمین گذاشته شود یا به‌طور اتفاقی دور ریخته شود.
- در این کشور غذا فقط با دست راست خورده می‌شود.
زنان قرقیزستان
زنان قرقیزستان بخش بزرگی از جامعه در این کشور هستند؛ به‌طوری که تا سال ۲۰۲۲ میلادی، بیش از ۵۰ درصد جمعیت این کشور را زنان تشکیل می‌دادند. یکی از ویژگی‌های جذاب زنان قرقیزستان، طرز لباس پوشیدن آنها است. زنان قرقیزستان اغلب لباس‌های بلند و شلوارهای گشاد می‌پوشند. لباس‌های مختلف و طرز پوشش آنها نشان می‌دهد که یک زن، جوان، متاهل یا مجرد است. همچنین، زنان مسن سبک لباس پوشیدن و آرایش‌های مخصوصی دارند. رنگ‌های روشن مانند قرمز، نارنجی و زرد مشخصه اصلی لباس یک زن جوان است و از طرفی زنان مسن‌تر تمایل به پوشیدن لباس‌هایی با رنگ‌های تیره‌تر دارند.
جالب است بدانید یکی از معروف‌ترین رسوم درباره زنان قرقیزستان که امروزه در این کشور غیرقانونی برشمرده می‌شود، مراسم عروس‌ربایی است. در مراسم عروس‌ربایی، معروف به آلا کاچو (َAla Kachuu)، مردی که تصمیم به ازدواج می‌گیرد، زنی را انتخاب می‌کند و با زیر نظر گرفتن حرکات او، زن را می‌رباید. سپس خانواده و اقوام مرد نزد خانواده زن می‌رود و پیشنهاد ازدواج خود را ارائه می‌دهند.
حجاب در قرقیزستان
در کشور قرقیزستان، لباس مردم بسیار پوشیده است و کمتر دیده می‌شود فردی از لباس‌های باز استفاده کند. در مراسم‌های سنتی در این کشور نیز، از لباس‌های سنتی و رنگارنگ استفاده می‌شود. در قرقیزستان کنونی، زنان برای پوشش سر، اغلب ژولوک یا جولوک (jooluk) را انتخاب می‌کنند. ژولوک نوعی روسری است که دور موها می‌پیچد و از پشت بسته می‌شود.
در کشور قرقیزستان، لباس مردم بسیار پوشیده است و کمتر دیده می‌شود فردی از لباس‌های باز استفاده کند. در مراسم‌های سنتی در این کشور نیز، از لباس‌های سنتی و رنگارنگ استفاده می‌شود. در قرقیزستان کنونی، زنان برای پوشش سر، اغلب ژولوک یا جولوک (jooluk) را انتخاب می‌کنند. ژولوک نوعی روسری است که دور موها می‌پیچد و از پشت بسته می‌شود.
از سوی دیگر، زنان این کشور از پوشش اسلامی حجاب نیز استفاده می‌کنند و موها و گردن را می‌پوشانند. حجاب در قرقیزستان بیشتر در مناطق جنوبی رایج است؛ اگرچه در مناطق دیگر نیز، مردم با حجاب دیده می‌شوند. با این حال، در اکثر روستاهای شمال و مرکز قرقیزستان، رایج‌ترین پوشش ژولوک است.
نسل جدید اما، همگی به این پوشش‌های سنتی پایبند نیستند و پوشش مدرن‌تری دارند. با همه این‌ها، حجاب اسلامی در این کشور اجباری نیست.
سفر به قرقیزستان
این کشور زیبای محصور در خشکی، احتمالاً یکی از محبوب‌ترین مقاصد سفر در آسیای مرکزی است. گردشگری قرقیزستان در سال‌های گذشته، رشد چشم‌گیری داشته است و این کشور با تسهیل سیاست‌های ویزا برای کشورهای غربی، موفق شده تا گردشگران بسیاری را از سراسر دنیا به خود جذب کند. در سال‌های اخیر، ایرانیان نیز، قرقیزستان را برای سفر و ماجراجویی انتخاب می‌کنند. البته دقت کنید که ایرانیان برای سفر به قرقیزستان باید ویزای این کشور را دریافت کنند.
قرقیزستان مقصد جذابی برای علاقه‌مندان به کوهنوردی است. در این کشور بیش از ۸۵ رشته‌کوه وجود دارد که برای کوهنوردی فوق‌العاده هستند. از کوهنوردی بر فراز کوهستان‌های این کشور گرفته، تا پیاده‌روی، شهرگردی و بازارگردی، سفر به قرقیزستان با تجربه‌های فراوانی همراه است.
شما می‌توانید با سفر به این کشور در بیشکک، پایتخت این کشور، شهرگردی کنید و جاذبه‌های دیدنی مختلفی را ببینید. علاوه بر آن، جاذبه‌های طبیعی مانند دریاچه ایسیک کول (Issyk Kul)، دریاچه سانگ‌کول (Song-Kul) و پارک‌های ملی، از گزینه‌های پرطرفدار در این کشور به شمار می‌روند.
اگر هم علاقه‌مند به بازدید از جاهای دیدنی تاریخی هستید، قرقیزستان یکی از بهترین گزینه‌ها برای شما است. سایت‌های میراث جهانی یونسکو نیز در این کشور قرار دارد؛ یکی از آنها رشته کوه تیان‌شان و دیگری، بخشی از جاده تاریخی ابریشم است که چین را به اروپا و خاورمیانه متصل می‌کرد.
همچنین، یکی از تجربه‌هایی که می‌توانید در تور قرقیزستان به دست آورید، اسب‌سواری است. هزاران سال پیش، مردم قرقیزستان برای حمل‌و‌نقل و کار به اسب‌ها متکی بوده‌اند و هنوز هم، اسب‌ها به‌عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی در کوه‌های قرقیزستان شناخته می‌شوند.
از دیگر تجربه‌های بی‌نظیری که می‌توانید در سفر به قرقیزستان به دست آورید، تماشای صحنه شکار عقاب طلایی است. خوب است بدانید که آسیای میانه، زادگاه سنت باستانی شکار عقاب است. عشایری که در کوه‌های این منطقه پرسه می‌زدند، هزاران سال پیش با استفاده از این پرندگان باشکوه، شکار می‌کردند.
پیشنهاد می‌کنیم برای اطلاعات بیشتر درباره سفر به قرقیزستان، مطلب «راهنمای جامع سفر به قرقیزستان» را بخوانید.
همان‌طور که در این مطلب اشاره شد، قرقیزستان مقصد کمتر شناخته‌شده‌ای است که مانند گنجینه‌ای ناشناخته در آسیای میانه می‌درخشد. حالا که با این کشور زیبا آشنا شدید، آیا دوست دارید به زودی سفر به قرقیزستان را تجربه کنید؟