رشته کوه هیمالیا، که به بام جهان معروف است، یکی از جذابترین مقاصد گردشگری دنیا محسوب میشود که هر ساله توجه هزاران کوهنورد، طبیعتگرد و ماجراجو را به خود جلب میکند. وجود بلندترین قلههای جهان مانند اورست و کانچنجونگا، فرصتی بینظیر برای عاشقان صعود به ارتفاعات فراهم میسازد.
زیباییهای هیمالیا تنها به قلههای مرتفع محدود نمیشود؛ درههای بکر، جنگلهای انبوه، رودخانههای خروشان و یخچالهای طبیعی چشمنواز، این منطقه را به بهشتی برای طبیعتدوستان تبدیل کرده است. از سوی دیگر، فرهنگ بومی و آیین بودایی این منطقه، با معابد باستانی و مسیرهای معروفی مانند بیسکمپ اورست، تجربهای متفاوت و فراموشنشدنی برای گردشگران رقم میزند. هیمالیا جایی است که میتوان آرامش طبیعت، هیجان ماجراجویی و معنویت عمیق را در آن تجربه کرد.
در تور نپال همراه با بامبو اکوتور، این فرصت را خواهید داشت تا در دامنه رشته کوه هیمالیا قدم بزنید و عظمت مثالزدنی آن را از نزدیک ببینید. اما پیش از آن میخواهیم در این مطلب، ضمن پاسخ به این سوال که هیمالیا کجاست؟ در خصوص مشخصات فیزیکی، نحوه به وجود آمدن هیمالیا و اینکه رشته کوه هیمالیا در کدام کشورها است، صحبت میکنیم.
هیمالیا کجاست؟
هیمالیا کجاست و رشته کوه هیمالیا در کدام قاره است؟ این رشته کوه از شرق به غرب در قاره آسیا قرار گرفته و در امتداد کشورهایی همچون چین، هند، پاکستان، بوتان و نپال گسترش یافته است. هیمالیا از واژه سانسکریت (himālaya) به معنی برفستان گرفته شده و بلندترین نقطه کوهستانی دنیا به طول 2900 کیلومتر است. کشور نپال رشته کوه هیمالیا را در کنار 250 قله با ارتفاع بیشتر از 6000 متر را در خود جای داده است. هیمالیا از سمت شمال غربی با کوههای هندوکش و قراقوروم و از شمال با فلات ثبت همسایه است. عرض رشته کوه هیمالیا نیز از جنوب تا شمال چیزی در حدود 200 تا 400 کیلومتر است. کل مساحت هیمالیا نیز در حدود 595 هزار کیلومتر تخمین زده میشود.
رشته کوه هیمالیا را به نام «بام دنیا» میشناسند و اورست یا همان «ساگارماتا» (در میان نپالیها به معنی خدای فراز آسمانها) نیز به عنوان بلندترین قله دنیا به ارتفاع 8848 متر به همراه چندین قله با ارتفاع بیش از 8000 متر در آن جای گرفته است. فهرست دیگر قلل مرتفع دنیا را میتوانید در مطلب «قلههای ۸ هزار متری جهان» بخوانید
دیگر نکته جالب در خصوص رشته کوه هیمالیا لقب گرفتن آن به عنوان جوان ترین کوهها است که به علت تداوم کوهزایی آن است. اما درباره رشته کوه هیمالیا چه نکات دیگری باید بدانیم؟
همه چیز درباره کوه های هیمالیا
علت به وجود آمدن رشته کوه هیمالیا
کوه های هیمالیا بر اثر جابجایی صفحات قارهای یا به اصطلاح «تصادف قارهای» ایجاد شدهاند. چیزی در حدود 50 میلیون سال قبل، قاره هند با حرکت به سوی شمال با اوراسیا برخورد کرد و منجر به فشردگی لایهها و ایجاد تکانههای شدید در زمین شد. در نتیجه این تکانههای شدید، کوههای متعددی شکل گرفتند که به شکل رشته کوههایی در امتداد هند و آسیا نمود پیدا کرد.
همانطور که اشاره شد کوههای هیمالیا همچنان در حال رشد و کوهزایی هستند و سالانه حدود ۱ تا ۵ میلیمتر بلندتر میشوند! البته فرسایش ناشی از باد و باران این رشد را تا حدی متعادل میکند.
مشخصات فیزیکی رشته کوه هیمالیا
از مهمترین مشخصههای هیمالیا ارتفاع آن، قلههای شیبدار، یخچالهای طبیعی، تنگههای رودخانهای غیرقابل تشخیص و ویژگیهای زمینشناسی پیچیده آن است. رشته کوه های هیمالیا همانند هلال غولآسا از بالای خط برف عبور میکند و منبع اصلی رودخانههای هیمالیا است؛ درست جایی که یخچالهای کوهستانی و بهمن از یخچالهای درههای پایین تغذیه میکنند.
باید بدانید که زلزله، زمینلغزش و آبشدن یخچالهای طبیعی از جمله خطراتی هستند که به دلیل فعالیت صفحات تکتونیکی و تغییرات اقلیمی، زندگی مردم ساکن منطقه هیمالیا را با تهدید همراه کرده است.
کشورهای آسیایی در امتداد رشته کوه هیمالیا
رشتهکوه هیمالیا از غرب به شرق، از چندین کشور آسیایی عبور میکند و با وسعتی حدود ۲۴۰۰ کیلومتر گسترده شده است. این رشتهکوه از کشورهای نپال، هند، بوتان، تبت (چین)، پاکستان و افغانستان گذر میکند. هیمالیا از سه بخش موازی تشکیل شده که به آنها هیمالیای بزرگ (Greater Himalayas)، هیمالیای کوچک (Lesser Himalayas) و هیمالیای بیرونی (Outer Himalayas) گفته میشود. شما میتوانید در سفر به نپال، این رشتهکوه شگفتانگیز و زیبا را از نزدیک مشاهده کنید. اما هیمالیا در کدام بخش از کشورهای گفته شده، قرار گرفته و چه بخشهایی از رشته کوه هیمالیا در هر کدام از این کشورها قرار دارد؟ در ادامه، موقعیت هیمالیا در هر یک از این کشورها توضیح داده شده است.
کوه های هیمالیا در نپال
بزرگترین بخش رشته کوه هیمالیا در شمال کشور نپال قرار دارد و حدود 75 درصد از مساحت نپال تحت تأثیر هیمالیاست. نپال هممرز با کشورهای هند و چین است و ۸ قله از بلندترین کوه های دنیا، از جمله اورست را در خود جای داده. رودهای مهمی همچون کوسی (Kosi)، کارنالی (Karnali) و گانداکی (Gandaki) نیز در نپال از هیمالیا سرچشمه میگیرند.
گردشگری کوهنوردی و صعود به اورست یکی از بزرگترین منابع درآمد نپال به شمار میرود و هر سال، هزاران نفر برای صعود به اورست و پیادهروی در مسیر بیسکمپ اورست به این کشور سفر میکنند. درباره برترین مسیرهای پیادهروی کوهستانی نپال، میتوانید در مطلب «۱۹ مسیر پیاده روی و ترکینگ در نپال | لیست + عکس» بخوانید.
کوه های هیمالیا در بوتان
بوتان کوچکترین کشور واقعشده در رشته کوه هیمالیا است که در شرق این رشتهکوه قرار دارد و با هند و چین همسایه است. قلههای بلند هیمالیا، شامل قله فتحنشده گانگخار پونسوم (Gangkhar Puensum) با ارتفاع ۷۶۰۰ متر، در این کشور قرار دارد. بوتان به تنوع زیستی غنیاش معروف است و محل زندگی حیواناتی مانند لانگر طلایی، بز کوهی، ببر بنگال، خرس، خرگوش و پلنگ ابری محسوب میشود.
اما اگر میخواهید بدانید که چرا قله گانگخار پونسوم تاکنون فتح نشده، باید بگوییم که کوههای بوتان به دلایل فرهنگی و مذهبی مقدس تلقی میشوند و بسیاری از قلههای بلند آن اجازه صعود ندارند.
کوه های هیمالیا در هند
در نواحی شمالی کشور هند، منطقهای به نام «مناطق هیمالیایی هند» وجود دارد که شامل هیماچال پرادش (Himachal Pradesh)، سیکیم (Sikkim)، آروناچال پرادش (Arunachal Pradesh)، جامو (Jammu)، کشمیر (Kashmir) و اوتارخند (Uttarakhand) میشود. این منطقه تپههای غرب بنگال و آسام را در بر میگیرد. حدود ۸۶ درصد از منطقه اوتارخند، کوهستانی و دارای یخچالها و قلههای بلند است. رودخانههای یامونا (Yamuna) و گانگس (Ganges) نیز که از هیمالیا سرچشمه میگیرند، برای هندوها بسیار مقدس هستند.
از طرف دیگر، کوه های هیمالیا جنوب جامو و کشمیر را نیز پوشش میدهند و کوه نان کان (Nun Kun) با ۷۱۴۹ متر ارتفاع، بلندترین قله آن به شمار میرود. سیکیم نیز در هیمالیای شرقی واقع شده و دارای ۲۸ قله و بیش از ۸۰ کوه یخی است. هیماچال پرادش هم در هیمالیای غربی قرار دارد.
توجه به نکته نیز اهمیت دارد که هیمالیا در هند نه تنها از نظر امنیت ملی (به دلیل مرز با چین و پاکستان) اهمیت دارد، بلکه از نظر منابع آب نیز بسیار مهم است.
کوه های هیمالیا در چین
کشورهای چین، بوتان، نپال و هند میزبان بخش جنوب غربی رشته کوه های هیمالیا هستند. فلات تبت، که به عنوان فلات هیمالیا نیز شناخته میشود، تقریباً تمام منطقه مستقل تبت را شامل میشود و توسط رشتهکوههای داخلی هیمالیا احاطه شده است. نکته قابل توجه اینکه بخشی از اورست نیز در تبت قرار دارد.
کوه های هیمالیا در پاکستان
بخشهایی از رشته کوه هیمالیا در شرق و جنوب رود سند در پاکستان قرار دارند. آب این رود، از هند وارد پاکستان میشود و دره اسکاردو را طی میکند. بخش پاکستانی هیمالیا دارای چمنزارها و مراتع سرسبزی است که جنگلهای کاج نیز در آن دیده میشود. این سرسبزی ناشی از بارشهای موسمی است. این منطقه شامل سه استان پاکستان بوده و تمامی ساکنان آن مسلمان هستند.
جاذبه های دیدنی هیمالیا
رشته کوه هیمالیا به دلیل ارتفاعات بینظیر، چشماندازهای خیرهکننده و تنوع زیستی غنی خود، یکی از مهمترین مقاصد کوهنوردی و ماجراجویی در جهان به شمار میروند. این منطقه با داشتن قلههای مرتفع، یخچالهای طبیعی وسیع و درههای سرسبز، هر ساله گردشگران و علاقهمندان به طبیعت و ماجراجویی را از سراسر دنیا به خود جذب میکند. اما در ادامه، بیشتر با دیدنی های رشته کوه هیمالیا آشنا میشویم.
- بلندترین قله جهان در کوه های هیمالیا
کوه اورست با ارتفاع ۸۸۴۸ متر، بلندترین نقطه زمین است. اورست یاساگارماتا، قطب سوم جهان به شمار میرود و دو جبهه اصلی صعود در نپال و تبت دارد.
- یخچال های طبیعی هیمالیا
بخشهایی از رشته کوه هیمالیا در نپال، میزبان یخچالهای بزرگی مانند خومبو و نگوزومپا است که منابع آبی رودخانههای بزرگ منطقه مانند گنگ را تأمین میکنند.
- درههای سرسبز هیمالیا
درههای کاتماندو و پخارا با مناظر سرسبز، رودخانههای خروشان و روستاهای سنتی، تصاویری بینظیری را به نمایش گذاشته و گردشگران زیادی را جذب میکنند.
- کوهنوردی در هیمالیا
کوهنوردی در هیمالیا از دهه ۱۸۸۰ میلادی با اقدام یک بریتانیایی به نام دبلیو دبلیو گراهام آغاز شد. پس از آن، در اوایل قرن ۲۰ میلادی، افراد زیادی برای کوهنوردی به این منطقه اعزام شدند. تلاشها برای صعود اورست از سال ۱۹۲۱ میلادی شروع شد و در ۱۹۵۳ میلادی، سرانجام ادموند هیلاری و تنزینگ نورگی توانستند در این زمینه موفق شوند.
سفر به دامنه کوه های هیمالیا با بامبو اکوتور
سفر به هیمالیا با تور نپال بامبو اکوتور تجربهای بینظیر و بهیادماندنی برای شما خواهد بود. این تور شما را به دل طبیعت بکر و شگفتانگیز هیمالیا میبرد؛ جایی که میتوانید منظره بلندترین قله جهان یعنب اورست را ببینید. با این تور، علاوه بر مشاهده چشماندازهای خیرهکننده، فرصت آشنایی بیشتر با کوه های هیمالیا را خواهید داشت. این تجربه ناب از طبیعت رشته کوه هیمالیا را از دست ندهید و با ما در این ماجراجویی فراموشنشدنی همراه شوید.
سوالات متداول درباره کوه های هیمالیا
علت به وجود آمدن رشته کوه هیمالیا چیست؟
رشته کوه هیمالیا در حدود ۵۰ تا ۷۰ میلیون سال پیش بر اثر تصادف قارهای هند با اوراسیا ایجاد شده است و این فرآیند همچنان ادامه دارد. در واقع هیمالیا یکی از جوانترین رشتهکوههای زمین محسوب میشود که هنوز هم در حال رشد و کوهزایی است.
رشته کوه هیمالیا در کدام کشورها است؟
رشته کوه هیمالیا از چندین کشور در قاره آسیا از جمله نپال، هند، بوتان، چین، پاکستان و افغانستان عبور میکند. همه این کشورها، میزبان بخشهای مختلفی از این رشتهکوه وسیع و شگفتانگیز هستند که به دلیل ارتفاعات و مناظر خیرهکننده خود، شهرت جهانی دارد.