بختاپور نپال، مهد فرهنگ و خانه معابد هندو و بودایی، جایی است که میتوانید فرهنگ نپالی و آیین و رسوم مردم نپال را از نزدیک ببینید. این شهر کوچک، پر از هنر و معماری نیوایی است و کوچهها و کاخهای بزرگ آن، تاریخ و سرگذشت سلسلهها و پادشاهان قدیمی نپال را بازگو میکند.
در تور نپال همراه با بامبو اکوتور، این فرصت را دارید تا در بختاپور قدم بزنید و در فرهنگ این منطقه غرق شوید.
اما پیش از آن در این مطلب، درباره جاهای دیدنی شهر بختاپور نپال، تاریخچه بختاپور و فرهنگ مردم بختاپور، با هم میخوانیم و بیشتر با این جواهر فرهنگی نپال آشنا میشویم.
بختاپور کجاست؟
بختاپور یا باکتاپور (Bhaktapur)، یکی از سه شهر باستانی دره کاتماندو، در کشور نپال است که هنوز هم با گذشت سالها، ساختار باستانی و اصیل خود را حفظ کرده. این شهر با ۱۱۹ کیلومتر مربع مساحت و ۷۶ هزار نفر جمعیت تنها ۱۳ کیلومتر از شهر کاتماندو فاصله دارد، یکی از اصلیترین مقاصد گردشگران برای آشنایی با فرهنگ و هنر مردم نپال است؛ جایی که ماشینها در خیابانهای مرکز شهر آن جایی ندارند و کوچه و خیابانها پر است از صنایع دستی، هنر حکاکی و سفالگری هنرمندان نپالی.
در زبان نپالی، باکتا (Bhakta) به معنی «فداییان» و «Pur» به مکان یا منطقه خاصی اشاره میکند. از این رو بختاپور در لغت بهمعنای «شهر فداییان» است.
اما گذشته از حالوهوای اصیل و قدیمی شهر، مناظر بینظیر و چشمانداز کوه های هیمالیا که در آسمان صاف و هوای پاک بختاپور پیداست، زیبایی و جذابیت این شهر را چند برابر کرده است.
کاخهای زیبا و معابد دیدنی، تاریخچهای کهن با قصههای شنیدنی بسیار و فرهنگی که به یکی از جاذبههای دیدنی بختاپور تبدیل شده، روح اصیلی به این شهر بخشیده است.
آشنایی با شهر بختاپور نپال
تاریخچه شهر بختاپور
با مرور تاریخچه شهر بختاپور متوجه میشویم که این شهر در قرن ۱۲ میلادی توسط پادشاه آناندا مالا (Ananda Malla) از سلسله مالا تاسیس شد و در طول تاریخ، پادشاهان بسیاری بر آن حکومت کردند. سلسله مالا از پادشاهیهای معروف نپال است که از قرن ۱۲ تا ۱۷ میلادی در دره کاتماندو فرمانروایی میکرد و از نوادگان سلسله لیچاوی (Licchavis of Nepal)، از ۴۵۰ تا ۷۵۰ میلادی، محسوب میشود.
بختاپور از زمان اولین پادشاه مالا، مرکز رویدادهای سیاسی نپال بود؛ به همین دلیل است که میگویند اگر در کوچه و خیابانهای شهر قدم بزنید، میتوانید تاریخ و سرگذشت سلسله مالا و مردمانی که در آن دوران زندگی میکردند، ببینید.
با وجود اینکه شهر بختاپور نپال، مقصد اصلی کاخها و آثار باستانی حکومتهای دره کاتماندو است، اما زلزلهای بزرگ در آوریل ۲۰۱۵ میلادی، بسیاری از آنها را ویران کرد. با این حال، تعداد زیادی از این معابد با استفاده از همان روشها و مصالح سنتی بازسازی شدند و بختاپور دوباره با معابد و کاخهای خود جان گرفت.
فرهنگ و مردم بختاپور نپال
یکی از اصلیترین هدفهای سفر به نپال و بختاپور، آشنایی با میراث فرهنگی، معماری و سبک زندگی سنتی مردم نپال است. مزارع سرسبز و زمینهای حاصلخیز، مردم بختاپور را به سمت کشاورزی هدایت کرده و امروزه نیز کشاورزی و صنایع دستی، از مشاغل مهم مردم بختاپور به شمار میآید.
حدود ۹۰ درصد از جمعیت بختاپور، هندو و ۱۰ درصد از آنها بودایی هستند و معابد و بیهارهای زیادی از این دو دین در سراسر شهر دیده میشود. به هر کجای این شهر که نگاه کنید، فرهنگ مردم نپال را میبینید؛ در کوچههای باریک، صنعتگران پارچه میبافند، زنان نپال با ساریهای بلند و رنگی خود در خیابانها مشغول خرید یا صحبت با یکدیگرند و میدانهای شهر پر است از گلدانهای سفالی و معابدی که از سالها پیش، زیارتگاه و پناهگاه مردم بوده.
۴ میدان محبوب، میدان دوربار بختاپور (Bhaktapur Durbar)، میدان سفال، میدان تومادی (Taumadhi) و میدان داتاترایا (Dattatraya)، از اصلیترین مکانهای دیدنی شهر هستند که فرهنگ غنی، تاریخ، دین و اندیشهای که برای قرنها در بختاپور وجود داشته را نشان میدهد. علاوه بر این، معابد متعددی به سبک پاگودا در کوچههای شهر دیده میشود که پیوند عمیق میان مردم و اندیشههای بودایی و هندو را نشان میدهد.
همچنین این شهر کوچک، میزبان جشنوارها و رویدادهای فرهنگی و مذهبی بسیاری در طول سال است که همگی ریشه در باورهای اسطورهای، آیین مذهبی و آداب و رسوم مردم بختاپور دارد. برای مثال، شروع سال نو با جشنواره باشکوه جاترا، معروف به بیسکا جاترا، به مدت ۸ شب و ۹ روز در اواسط ماه آوریل (فروردین) برگزار و از جمله بهترین زمان سفر به نپال محسوب میشود. این جشنواره یکی از هیجانانگیزترین و بزرگترین جشنوارههای نپال است که مردم سراسر کشور را در بختاپور دور هم جمع میکند؛ جمعیتی که فکرش را هم نمیکنید!
جاهای دیدنی بختاپور نپال
به لیست جاهای دیدنی نپال که نگاه کنیم، بختاپور و جاذبههای آن یکی از محبوبترین و دیدنیترین جاهایی است که هر توریست در سفر به نپال باید به دیدن آن برود. برخی از معروفترین جاهای دیدنی بختاپور عبارتند از:
دروازه طلایی بختاپور
دروازه طلایی بختاپور یا همان گلدن گیت، از زیباترین جاهای دیدنی بختاپور است که با دیوارهایی قرمز رنگ و مجسمههای و نقوش برجسته احاطه شده. در این دروازه میتوانید برخی از بهترین نمونههای فلزکاری نپال را ببینید. خدایان اساطیری، الهه تالجو و نماد خانواده پادشاهان مالا، برخی از نقوش برجسته این دوازه است که از سنگ، چوب و مس طلاکاری ساخته شده.
دروازه طلایی بختاپور، آخرین میراث باقیمانده از سلسله مالا است که ساخت آن در اواسط قرن ۱۸ میلادی توسط جایا رانجیت مالا تکمیل شد و بهنوعی پایان عصر طلایی معماری نیواری در نپال است. این دروازه، به کاخهای مهم و زیبایی مانند کاخ ۵۵ پنجره باز میشود. تا قبل از زلزله ۱۹۳۴ میلادی، بناهای بسیار باشکوهی پشت این دروازه بودند اما امروز تعداد کمی از آنها سالم باقی مانده است.
کاخ ۵۵ پنجره بختاپور
یکی از معروفترین جاهای دیدنی بختاپور، کاخ ۵۵ پنجره (The Palace of Fifty Five Windows) است که در قرن ۱۵ میلادی توسط شاه یاکشای مالا ساخته شد. این کاخ همانطور که از اسمش پیداست، ۵۵ پنجره دارد و نمونه خوبی از معماری پاگودا و شیکارا به حساب میآید. جالب است بدانید که پادشاه جیتامیترا این کاخ را برای ۵۵ همسر خود ساخته بود و برای هر کدام، یک پنجره در نظر گرفته بود. در نپال این بنا را نماد عشق پادشاه به همسرانش میدانند.
میدان سفالگران بختاپور
میدان سفالگران بختاپور، همان جایی است که میتوانید هنر دستان ساکنین این شهر دیدنی را از نزدیک تماشا کنید. میدان سفالگران که در انتهای یکی از کوچههای شلوغ بختاپور وجود دارد، پر از چرخهای سفالگری، ظرفها و گلدانهای سفالی است که زیر نور آفتاب در حال خشک شدند. در این میدان، هم میتوانید فرآیند تولید ظروف سفالی و سرامیکی نپال را تماشا کنید و هم از مغازههای اطراف آن، یک یادگاری زیبا از سوغات نپال و هنرمندان نپالی بخرید.
معبد نیاتاپولا
بلندترین معبد کشور نپال و بلندترین ساختمان دره کاتماندو، در بختاپور قرار دارد. معبد نیاتاپولا (Nyatapola)، یک معبد ۵ طبقه در مرکز شهر بختاپور است که در سال ۱۷۰۲ میلادی به دستور پادشاه بوپاتیندرا مالا (Bhupatindra Malla) ساخته شد و به الهه سیدی لاکشمی (Siddhi Lakshmi)، تجسم انسانی الهه پارواتی (Parvati)، تقدیم شد. این معبد زیبا و شگفتانگیز از چهار زمین لرزه بزرگ، جان سالم به در برده و یکی از الگوهای معماری منحصربهفرد آن دوران را نشان میدهد.
میدان دوربار بختاپور
میدان دوربار یک اسم مرسوم برای میدانهای کاخ سلسله مالا است که بزرگترین آن در بختاپور وجود دارد. میدان دوربار بختاپور (Bhaktapur Durbar)، میراث جهانی یونسکو و از اولین جاهایی است که در سفر به بختاپور نپال باید به آن سر بزنید.
این میدان، یک مجموعه کاخ سلطنتی است که پادشاهان از سلسله مالا گرفته تا پس از آن، بین قرنهای ۱۴ تا ۱۸ میلادی در آن زندگی میکردند. مشابه میدان دوربار بختاپور در شهرهای کاتماندو و پاتان، به نامهای میدان دوربار کاتماندو (محل اقامت کوماری) و میدان دوربار پاتان، نیز دیده میشود.
امروزه بسیاری از بناهایی که در اطراف این میدان وجود داشت در اثر زلزلههای متعدد تخریب شده و تنها ۱۵ حیاط از ۹۹ حیاط گذشته باقی مانده است.
مسیر ترکینگ مالیگوان
ماجراجویان بسیاری برای پیادهروی و کوهنوردی در مسیرهای ترکینگ نپال، راهی این کشور میشوند. مسیر ترکینگ مالیگوان (Maliguan)، یکی از همان مسیرهای طبیعتگردی در بختاپور است که یکی از زیباترین غروبهای زندگی خود را میتوانید اینجا ببینید. منطقه مالیگوان در ارتفاع ۱۸۳۴ متری در جنوب شرقی بختاپور قرار دارد و گزینهای ایدهآل برای دور شدن از شلوغیهای شهر و استراحت در مکانی آرام است. تماشای ستارگان، پیادهروی، آفرود و دوچرخهسواری در کوهستان، تفریحات هیجانانگیزی است که میتوانید در اینجا تجربه کنید.
این مسیر به «تپه تک درخت» هم معروف است و تک درخت لاکوری روی زمین سرسبز، زیبایی این منطقه را چند برابر کرده است.
بختاپور نپال به چه معروف است؟
بختاپور، کوچکترین شهر نپال و بعد از کاتماندو، پرجمعیتترین شهر این کشور است. همانطور که اشاره شد بختاپور در لغت بهمعنای «شهر فداییان» است. اما چرا این اسم را برای بختاپور انتخاب کردهاند؟
در طول تاریخ همیشه تعداد معابد بختاپور بیشتر از خانههای آن بوده؛ حتی امروز هم اگر در کوچه و خیابانها پیادهروی کنید، معابد و پاگوداهای بسیاری را میبینید که از بالای سقف خانهها دیده میشود. همچنین، تعداد زیاد معابد و زیارتگاههای بختاپور، آن را به «شهر پیروان مذهبی» تبدیل کرده است. یکی دیگر از اسمهایی که بختاپور به آن معروف است، «مرکز برنج پخته» است.
از طرف دیگر، به دلیل تنوع صنایع دستی، هنر سفالگری، صنایع چوبی و حکاکی، به بختاپور «جواهر فرهنگی نپال» هم میگویند.
سفر به بختاپور با بامبو اکوتور
در تور نپال بامبو اکوتور، بعد از سفر به پارک ملی چیتوان و شهر پخارا، به بختاپور میرویم و در بافت قدیمی شهر و میدان دوربار وقت میگذرانیم. این تور ۱۰ روزه که در بهترین فصل سفر به نپال، برگزار میشود، شامل بازدید از معابد معروف بختاپور، خرید از بازارهای محلی و دیدار از قصرهای سنگی و بناهای شهر تاریخی بختاپور است.
اقامت در لوژ و هتلهای ۵ و ۴ ستاره در پارک ملی چیتوان، کاتماندو و پخارا، بازدید از معبد میمون ها در کاتماندو، قایقسواری در دریاچه فیوا، گشت در روستای بندیپور نپال، سافاری در یکی از هیجانانگیزترین پارکهای ملی نپال و تجربه عجایب نپال از دیگر جذابیتهای این تور است.
اگر میخواهید به تماشای زیباییهای بختاپور نپال بنشینید، از شما دعوت میکنیم تا با تور نپال بامبو اکوتور همراه شوید.